W pandemicznych czasach oprócz profilaktyki, szczepień a także zachowaniu ostrożności, nie wolno zapominać o regularnym ruchu. O tym jak ważna jest aktywność fizyczna w covidzie przekonują nas eksperci z klubu Trener Indywidualny.
W dobie covidu temat aktywności fizycznej do tej pory podnoszony był niemal wyłącznie w kontekście profilaktyki hospitalizacji, kiedy to udowodniono, że brak ruchu w życiu człowieka jest jednym z głównych winowajców ciężkiego przebiegu oraz niepomyślnego rokowania COVID-19 [1].
Przełomowe wówczas badania [1] opublikowane w British Journal of Sports Medicine, wyznaczyły zmagającemu się z pandemią społeczeństwu, drogę do pokonania wirusa. Drogę, która miała być oparta na 3 filarach:
- Powszechnych szczepieniach
- Stosowaniu procedur sanitarnych,
- Stosowaniu (co najmniej) minimalnej dawki aktywności fizycznej w wymiarze 150 minut aerobowego wysiłku o intensywności 70% VO2max tygodniowo
O ile pierwsze dwa filary stanowią symbol dzisiejszych czasów, wciąż niewiele mówi się o wyjątkowej roli aktywności fizycznej w kontekście walki z wirusem. jest to szczególnie “dziwne” kiedy bierzemy pod uwagę wyjątkową wielopoziomową rolę treningu w ochronie przed Covidem.
Po pierwsze, aktywny fizycznie organizm, posiada zdecydowanie więcej rezerwy wydolnościowej do walki z wirusem- efekt ten uzyskujemy najszybciej, już 3 tyg regularnych treningów (3 razy w tygodniu) pod okiem profesjonalisty, znacząco redukują ryzyko ciężkiego przebiegu tej choroby [1].
Po drugie, aktywność fizyczna jest głównym narzędziem do walki z chorobami cywilizacyjnymi takimi jak nadciśnienie i cukrzyca, które według raportu CDC* stanowią obok podeszłego wieku główny czynnik predysponujący do zgonu w wyniku COVID-19 [2].
Po trzecie, aktywność podnosi nastrój oraz łagodzi stany lękowe [3], co ma pozytywny efekt nie tylko na nasze samopoczucie, ale też realnie przekłada się na naszą odporność. Przewlekle podwyższony poziom kortyzolu, który towarzyszy stanom lękowym i depresyjnym, znacząco obniża zdolność układu odpornościowego do szybkiej mobilizacji i sprawnej walki z wirusem [4].
Rola aktywności fizycznej, nie ogranicza się jedynie do prewencji ciężkiego przebiegu Covid-19 jak wskazują Hiszpańscy badacze w artykule poświęconym komórkowym mechanizmom obronnym indukowanym poprzez wysiłek fizyczny, trening to prawdziwy “multitool” którego jednak trzeba umieć odpowiednio używać [5]. Osoby które ciężko przechorowały Covid-19 wymagają ostrożności przy powrocie do aktywności, a szczególnej uwagi potrzebują osoby starsze, w przypadku których konieczna może sie okazać, pełnowymiarowa rehabilitacja kardio-pulmonologiczna.
Aby bezpiecznie prowadzić swoich podopiecznych trzeba dobrze rozumieć szczególny stan fizjologiczny który towarzyszy chorobie, a także drogę, jaką ta osoba ma do pokonania. Ostatnie badania opublikowane w Journal of Rehabilitation Medicine wskazują na duże podobieństwa pomiędzy ciężkim przebiegiem Covid-19, SARS** oraz MERS***, co pozwala nam spodziewać się podobnych komplikacji przy powrocie do pełnego zdrowia we wszystkich grupach [6]. Należy jednak zaznaczyć, że dokładne zalecenia dotyczące pracy z osobami po przechorowaniu Covid-19 nie zostały jeszcze utworzone, a dostępne obecnie zalecenia oparte są o dane pochodzące z krótkiej obserwacji, ze względu nowość tematu.
Niemniej jednak godnymi uwagi są instrukcje opublikowane na stronie Amerykańskiej Kliniki w Cleavland w stanie Ohio [7], które w czytelny sposób ilustrują jak powinien wyglądać schemat powrotu do aktywności fizycznej po covidzie.
Jak pewnie Państwo zauważyliście, powrót do aktywności oraz pełnego zdrowia po stoczeniu batalii z Covidem jest zadaniem niełatwym, wymagającym wręcz, profesjonalnej pomocy ze strony całego zespołu w którym trener odgrywa bardzo ważna rolę dobierając formę oraz kontrolując intensywność treningu w wąskich zakresach parametrów.
Jasnym jest dzisiaj, że tylko poprzez ścisłą współpracę pomiędzy lekarzami, fizjoterapeutami oraz trenerami indywidualnymi jesteśmy w stanie skutecznie walczyć z wirusem Sars-Cov2.
* CDC-(Center for Disease Control)- amerykańska agencja epidemiologiczna
** SARS-(systemic acute respiratory syndrome)- zespół ostrej niewydolności oddechowej
*** MERS- (Middle East respiratory syndrome)- Bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej
lek. Adam Górecki-Gomoła
- Sallis R, Young DR, Tartof SY, et alPhysical inactivity is associated with a higher risk for severe COVID-19 outcomes: a study in 48 440 adult patientsBritish Journal of Sports Medicine Published Online First: 13 April 2021. doi: 10.1136/bjsports-2021-104080
- https://doi.org/10.1007/s00421-007-0606-5
- Dinas, P.C., Koutedakis, Y. & Flouris, A.D. Effects of exercise and physical activity on depression. Ir J Med Sci 180, 319–325 (2011). https://doi.org/10.1007/s11845-010-0633-9
- Janice K Kiecolt-Glaser, Ronald Glaser, Depression and immune function: Central pathways to morbidity and mortality, Journal of Psychosomatic Research, Volume 53, Issue 4, 2002, Pages 873-876,
- Fernández-Lázaro, D.; González-Bernal, J.J.; Sánchez-Serrano, N.; Navascués, L.J.; Ascaso-del-Río, A.; Mielgo-Ayuso, J. Physical Exercise as a Multimodal Tool for COVID-19: Could It Be Used as a Preventive Strategy? Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17, 8496. https://doi.org/10.3390/ijerph17228496
- https://www.medicaljournals.se/jrm/content/html/10.2340/16501977-2694
- https://health.clevelandclinic.org/returning-to-sports-or-exercise-after-recovering-from-covid-19/
