Zioła na przeziębienie to naturalne lekarstwa, jakie daje nam sama Matka Ziemia, aby organizm mógł poradzić sobie z drobnoustrojami. Często jednak nie dostrzegamy ich zalet, nie znamy ich, lub zapomnieliśmy o nich, a wiedza o ziołach i ich efektywnym używaniu sięga tysięcy lat prób i błędów.
Przeziębienie, grypa czy zapalenie krtani to choroby, z którymi często się spotykamy. Różnią się one między sobą, zarówno objawami, jak i czynnikami chorobotwórczymi. Zakażenie górnych dróg oddechowych wywołuje wiele gatunków wirusów. Przeziębienie może być wywołane przez ponad 200 różnych wirusów. Z kolei grypa to infekcja układu oddechowego wywołana wirusem grypy typu A, B lub C.
Infekcje górnych dróg oddechowych wiążą się z sezonem jesienno-zimowym, osłabioną odpornością, zmęczeniem, niedoborem snu, ubogą w witaminy oraz minerały dietą, jak również kontaktem z zarażoną osobą.
Objawy przeziębienia i grypy – podobieństwa i różnice
Pierwszym objawem przeziębienia jest:
- Drapanie w gardle
- Katar
- Zatkany nos
- Kichanie
Następnie, szczególnie w przypadku dzieci, mogą dojść:
- Zmęczenie
- Ból gardła
- Ból głowy
- Gorączka łagodna
- Kaszel
- Ból mięśni
- Utrata apetytu
Objawy grypy to:
- Wysoka gorączka
- Bóle mięśni
- Dreszcze
- Kaszel
| Objawy | Przeziębienie | Grypa |
| Początek | Powolny, łagodny | Błyskawiczny, nagły |
| Temp. ciała | Stan podgorączkowy, zwykle poniżej 38 st. C. | Wysoka gorączka (pow. 39 st. C) |
| Kaszel | Łagodny/ umiarkowany | Często suchy |
| Katar | Zawsze | Nie zawsze |
| Kichanie | Często | Zwykle nie występuje |
| Samopoczucie | Umiarkowanie złe | Bardzo złe |
| Bóle mięśni i stawów | Rzadko | Bardzo często, intensywny, dreszcze |
| Powikłania | Rzadko | Często |
| Ból głowy | Rzadko, częsty ból zatok | Prawie zawsze |
| Ból gardła | Jeden z pierwszych objawów, chrypka | Rzadki, nie występuje |
Jakie rośliny wspomagają leczenie przeziębienia?
Istnieje wiele roślin, które wspomagają leczenie przeziębienia oraz pozostałych chorób górnych dróg oddechowych. Roślinami leczniczymi są:
- Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea)
- Bez czarny (Sambucus nigra L.)
- Malina (Rubus L.)
- Czosnek (Allium sativum L.)
- Prawoślaz lekarski (Althaea officinalis L)
- Lipa
- Babka lancetowata (Plantago lanceolata L.)
- Dzika róża (Rosa canina L.)
Oczywiście nie należy zapominać o miodzie, imbirze czy majeranku na wszelkie infekcje górnych dróg oddechowych, wzmocnienie odporności czy walkę z katarem.
Co jest surowcem zielarskim?
- Jeżówka – korzeń, ziele, płatki kwiatów
- Bez czarny – kwiaty i owoce
- Malina – liście, owoce, łodyga
- Czosnek – korzeń, część podziemna
- Prawoślaz lekarski – liście, korzeń
- Lipa- kwiat
- Babka lancetowata- liście
- Dzika róża – płatki kwiatów, susz z owoców
Przeciwwskazania
- Jeżówka – gruźlica, stwardnienie rozsiane, uczulenie, ciąża, karmienie piersią, przeszczepy, astma, choroby autoimmunologiczne, AIDS, schorzenia szpiku kostnego, choroby wątroby, białaczka. Niewskazane łączenie z lekami immunosupresyjnymi oraz glikokortykosteroidami.
- Bez czarny – przy lekach przeciwcukrzycowych powinien być kontrolowany, bowiem obniża poziom cukru we krwi, obniża również ciśnienie, ma właściwości trujące, może spowodować zatrucie, dlatego powinien być spożywany po obróbce termicznej, z dojrzałych owoców lub kwiatów. Nie można wykorzystywać go do wyrobu alkoholi, ze względu na toksyczne frakcje alkoholi powodujące zatrucie, wymioty i omdlenia. Leki moczopędne, chemioterapia, środki przeczyszczające, leki immunosupresyjne, ciąża, karmienie piersią, dzieci do lat 12 (mimo że nie ma wiarygodnych informacji o bezpieczeństwie czarnego bzu u dzieci).
- Malina – ciąża, ryzyko przedwczesnego porodu, nadciśnienie, rak piersi, jajników, endometrioza, mięśniaki, niskie ciśnienie, alergie, zapalenie lub niewydolność nerek, choroba wrzodowa żołądka, zapalanie błony śluzowej żołądka, dna moczanowa
- Czosnek – ostry nieżyt jelit, żołądka, wątroby, hipotonia, niskie ciśnienie, choroba zakrzepowa
- Prawoślaz lekarski – ciąża, karmienie piersią, nadwrażliwość na roślinę, dzieci pon. 6 roku życia mogą spożywać jedynie pod kontrolą lekarza
- Lipa – ciąża, karmienie piersią, nadwrażliwość na roślinę, alergie, choroby serca, schorzenia nerek (odwadnia), nie stosować zbyt długo.
- Babka lancetowata – alergia na babkę
- Dzika róża – udar, zwiększona krzepliwość krwi
Jak podawać zioła?
Napar
Zioła mogą być podawane w formie naparu, który można zaparzyć na dwa sposoby. Pierwszy sposób wygląda następująco, a mianowicie susz ziela zalewamy wrzątkiem i czekamy od 10 do 15 minut. Które? Prawoślaz, liść maliny, kwiat lipy, owoc róży. Kwiat czarnego bzu z kolei pozostawiamy pod przykryciem do 3 do 5 minut.
Wywar
Babkę lancetowatą z kolei doprowadzamy do wrzenia i gotujemy 5 minut pod przykryciem. Dopiero wtedy odstawiamy do naciągnięcia około 15 minut.
Korzeń prawoślazu zalewamy letnią wodą i pozostawiamy do namoczenia około 1 do 2 godzin. Następnie gotujemy i pozostawiamy do ostygnięcia. Odcedzamy i pijemy 2-3 razy dziennie po 1 szklance.
Syrop, sok
Z owoców robimy syropy, zasypując owoce cukrem i pasteryzując je. Mowa tu o malinie.
Z kolei jeśli chodzi o owoce dzikiego bzu, przygotowanie syropu wygląda nieco inaczej. Owoce hyćki muszą były dojrzałe, czyli czarne. Owoce czarnego bzu zasypujemy cukrem, dodajemy trochę wody (a w przypadku bardzo dojrzałych i miękkich owoców blendujemy) i gotujemy, tak by puścił sok. Tylko po obróbce termicznej mamy pewność, że nam nie zaszkodzą.
Na surowo
Czosnek jemy na surowo, dodajemy do potraw, kładziemy na kanapki, albo wyciskamy do ciepłego mleka. Także owoce maliny można spożywać na surowo.
Przepis na sok z owoców czarnego bzu
Oczyść i umyj dojrzałe owoce czarnego bzu oraz pozbaw je baldachów i łodyżek przy pomocy widelca. Wtedy dojrzałe owoce z łatwością spadną do garnka. Owoce zielone wyrzuć. Następnie zmiksuj owoce z 300 g cukru i gotuj je przez około 10 minut. Rozlej gorący sok z czarnego bzu do słoików i odwróć do góry dnem. Następnie pasteryzuj sok przez około 10 minut.
Sok z czarnego bzu pijemy 2-3 razy dziennie po 1-2 łyżki stołowe.
Spożycie niedojrzałych i nieprzetworzonych owoców skutkować może zatruciem. Zawierają one sambunigrynę i prunazynę. Skutecznym sposobem ich zniwelowania jest wysoka temperatura. Rozkłada ona trujące substancje. Roślinę należy UGOTOWAĆ bez przykrycia.
J. Szczepanik, Bez czarny, Zdrowie i Ekologia, czerwiec/lipiec 2019 gazeta BABICKA
Przepis na syrop z kwiatów czarnego bzu
- 50-70 baldaszków kwiatowych bzu czarnego
- 1 litr przegotowanej gorącej wody
- 1 kg cukru
- 500 ml wody
- 2 cytryny
Kwiaty obetnij nożyczkami z baldachów. Następnie zalej gorącą wodą i odstaw na noc, następnie doprowadź do wrzenia, dodaj cukier i cytryny. Po zagotowaniu przecedź syrop przez drobne sitko lub gazę, a następnie przelej do wyparzonych butelek i odstaw w chłodne i ciemne miejsce.
Literatura
- Szczepanik J., Bez czarny, Zdrowie i Ekologia, czerwiec/lipiec 2019 gazeta BABICKA.
- Nowak Z.T, Ziołowa apteczka dla przeziębionych, Wyd. AA, Kraków 2017.
- Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, Farmakoterapia, lek w Polsce, Vol. 29 NR 11/12’19 (342/343).
- Kwiecień M, Winiarska-Mieczan A., Czosnek jako zioło kształtujące właściwości prozdrowotne, Probl Hig Epidemiol 2011, 92 (4): 810-812.
