Zapalenie najądrza i jądra (orki) jest chorobą, która dotyczy mężczyzn w każdym wieku, ale częściej występuje u dorosłych. Choroba ta może występować samodzielnie lub jako powikłanie innej choroby, takiej jak zapalenie gruczołu krokowego, a jej objawy obejmują ból, obrzęk i zaczerwienienie jądra.
Czym jest zapalenie najądrza i jądra?
Zapalenie najądrza i jądra to choroba zapalna, która dotyczy gruczołów płciowych mężczyzny – najądrzy i jądra. Zapalenie najądrza nazywane jest także epididymitis, a zapalenie jądra nazywane jest orchitis. Choroba ta może wystąpić jednocześnie w obu jądrach lub tylko w jednym. Jest to poważna choroba, która wymaga szybkiego leczenia. W przypadku nieleczonej choroby może dojść do poważnych powikłań, takich jak niepłodność lub utrata jądra.
Jakie są przyczyny zapalenie najądrza i jądra?
Przyczyny zapalenia najądrza i jądra mogą być różnorodne. Często zakażenie bakteryjne jest jednym z głównych czynników, zwłaszcza u młodych mężczyzn, u których zapalenie najądrza i jądra jest często spowodowane przez bakterie przenoszone drogą płciową. Zakażenia mogą również być spowodowane przez bakterie z jelita grubego, które przedostają się do cewki moczowej i dalej do gruczołu krokowego, a następnie do najądrza i jądra.
Innymi przyczynami mogą być urazy, infekcje wirusowe, choroby autoimmunologiczne, stosowanie cewnika lub innych urządzeń medycznych, które mogą spowodować infekcję, a także niektóre zabiegi medyczne, takie jak biopsja prostaty.
W rzadkich przypadkach zapalenie najądrza i jądra powodują choroby przenoszone przez kleszcze, takie jak borelioza czy babeszjoza.
Objawy zapalenia najądrza i jądra
Objawy zapalenia najądrza i jądra zwykle pojawiają się nagle i mogą obejmować:
- Silny ból w obrębie jądra i najądrza, który może promieniować do okolicy brzucha, pachwiny i pleców
- Zaczerwienienie, obrzęk i bolesność jądra lub najądrza
- Wzrost temperatury ciała, dreszcze i pocenie się
- Uczucie ciężkości lub dyskomfortu w mosznie
- Obrzęk moszny
- Nudności i wymioty.
W niektórych przypadkach może pojawić się ropień jądra, który charakteryzuje się silnym bólem, zaczerwienieniem i obrzękiem jądra oraz wysoką gorączką. Jest to poważne powikłanie zapalenia najądrza i jądra, które wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
Diagnostyka zapalenia najądrza i jądra
Diagnostyka zapalenia najądrza i jądra obejmuje przede wszystkim wywiad lekarski i badanie fizykalne. Lekarz może wykonać badanie dotykowe moszny i jądra, aby sprawdzić obecność opuchlizny, bolesności, napięcia i temperatury.
Dodatkowo, lekarz może przepisać badania laboratoryjne, takie jak badanie ogólne moczu i krwi, aby wykluczyć infekcję dróg moczowych lub inny problem zdrowotny. Może również przeprowadzić badanie bakteriologiczne moczu lub wydzieliny z cewki moczowej w celu zidentyfikowania bakterii odpowiedzialnych za zapalenie.
W niektórych przypadkach lekarz może również zlecić badanie ultrasonograficzne moszny i jądra, aby ocenić obecność zmian strukturalnych, takich jak obrzęk, napięcie, zmniejszenie lub zwiększenie rozmiaru jądra.
W przypadku podejrzenia powikłań, takich jak ropień jądra, może być konieczne wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego, aby dokładniej ocenić stan zapalny i wykluczyć inne problemy zdrowotne.
Zapalenie najądrza i jądra – leczenie
Leczenie zapalenia najądrza i jądra zależy od przyczyny choroby. W większości przypadków stosuje się antybiotyki, których wybór zależy od rodzaju bakterii, które spowodowały infekcję. Przy bólu można stosować leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. W niektórych przypadkach może być konieczne leczenie szpitalne z zastosowaniem antybiotyków dożylnych.
Jeśli przyczyną zapalenia jest wodniak jądra, może być konieczne wykonanie punkcji lub operacji usunięcia wodniaka.
Przy wystąpieniu ropnia jądra może być konieczne wykonanie punkcji lub drenażu. W niektórych przypadkach konieczne jest również chirurgiczne usunięcie zakażonego jądra.
W trakcie leczenia przewlekłego zapalenia najądrza i jądra, które jest spowodowane innymi czynnikami niż zakażenie bakteryjne, takimi jak przewlekłe zastoje w układzie płciowym, może być konieczne leczenie przyczynowe, takie jak leczenie zaburzeń hormonalnych lub chirurgiczne usunięcie przeszkód w drogach odpływu z gruczołu krokowego.
Powikłania zapalenia najądrza i jądra
Nieleczone lub niewłaściwie leczone zapalenie najądrza i jądra może prowadzić do powikłań, takich jak:
- ropień najądrza – zakażenie może przeniknąć do wnętrza najądrza, co prowadzi do powstania ropnia,
- uszkodzenie jądra – w przypadku ciężkiego zapalenia i braku odpowiedniego leczenia, zakażenie może przenieść się na jądro i prowadzić do jego uszkodzenia lub utraty,
- bezpłodność – zapalenie najądrza i jądra może wpłynąć na jakość spermy, co w konsekwencji może prowadzić do niepłodności.
Dlatego ważne jest szybkie rozpoznanie i odpowiednie leczenie zapalenia najądrza i jądra, aby uniknąć powikłań.
