Wodniak jądra (łac. hydrocele testis) to schorzenie charakteryzujące się gromadzeniem się płynu w worku mosznowym, który otacza jądro. Wodniak jądra zwykle nie jest groźny dla zdrowia, ale może powodować dyskomfort i powodować ból. W niektórych przypadkach może również wpłynąć na płodność mężczyzny.
Czym jest wodniak jądra?
Wodniak jądra to stan patologiczny, który polega na nagromadzeniu się płynu w worku mosznowym, który otacza jądro. Zazwyczaj objawia się powiększeniem jądra i obrzękiem moszny, a także odczuwaniem dyskomfortu lub bólu w okolicy jądra. Wodniak jądra zazwyczaj jest łagodnym schorzeniem, ale może być poważnym problemem, jeśli powoduje ból lub utrudnia funkcjonowanie pacjenta.
Przyczyny wodniaka jądra
Wodniak jądra może być spowodowany przez wiele różnych czynników, jednak najczęściej wynika z zaburzenia procesu resorpcji płynu z przestrzeni międzyblaszkowych w jądrze.
Najczęstszą przyczyną wodniaka jądra u dorosłych mężczyzn jest uraz, który powoduje nagromadzenie się płynu w worku powrózkowym, otaczającym jądro. Inne przyczyny to zapalenie jądra lub najądrza, infekcje, choroby układu limfatycznego, choroby genetyczne, przepuklina pachwinowa lub uwarunkowania wrodzone.
Objawy wodniaka jądra
Wodniak jądra może być bezobjawowy lub wywoływać następujące objawy:
- obrzęk jądra
- uczucie ciężkości lub dyskomfortu w mosznie
- uczucie napięcia lub rozciągania jądra
- uczucie ciągnięcia w dolnej części brzucha
- ból w jądrze, który może nasilać się podczas aktywności fizycznej lub podczas siedzenia
- nieprawidłowo duże jądro, porównując do drugiego jądra lub wcześniejszych pomiarów
- w rzadkich przypadkach, problemy z oddawaniem moczu lub krwiomocz, gdy wodniak uciska moczowód lub naczynia krwionośne w okolicy jądra.
Diagnostyka
Diagnostyka wodniaka jądra obejmuje przede wszystkim badanie fizykalne i obrazowanie medyczne. Lekarz podczas badania fizykalnego może wyczuć powiększone i obrzmiałe jądro z uwypukleniem na jednym z końców, co sugeruje obecność wodniaka.
W celu potwierdzenia diagnozy i wykluczenia innych schorzeń zaleca się wykonanie badania ultrasonograficznego jądra i moszny, które umożliwi określenie objętości wodniaka, jego położenia i stopnia unaczynienia.
W niektórych przypadkach może być również konieczne wykonanie dodatkowych badań, takich jak badanie poziomu hormonów płciowych czy diagnostyka laboratoryjna, aby wykluczyć choroby związane z zaburzeniami hormonalnymi.
Leczenie
Leczenie wodniaka jądra zależy od jego rozmiaru, stopnia dolegliwości i obecności powikłań. W przypadku małych wodniaków, które nie powodują żadnych objawów, często wystarcza jedynie regularna kontrola przez lekarza, bez interwencji chirurgicznej.
Jeśli wodniak jest większy i powoduje dolegliwości, najczęściej zaleca się zabieg chirurgiczny. Najczęściej stosowane metody to:
- nakłucie wodniaka i usunięcie jego zawartości przez igłę pod kontrolą ultrasonografu (tzw. punkcja wodniaka);
- wykonanie operacji chirurgicznej z usunięciem worka wodniaka.
W przypadku dużych wodniaków, które powodują silne dolegliwości lub uciskają sąsiednie struktury anatomiczne, może być konieczne natychmiastowe leczenie chirurgiczne.
